Czy można pozwać bank po całkowitej spłacie kredytu frankowego? To pytanie, które często trafia do mnie jako adwokata prowadzącego kancelarię frankową. „Spłacony kredyt frankowy a pozew” to też jedna z najczęściej wyszukiwanych w internecie fraz. Jak to zatem naprawdę jest?
Odpowiedź na pytanie zadane na początku akapitu jest twierdząca. Do niniejszego wpisu skłonił mnie przypadek jednego z moich klientów. Pan Robert (imię zmienione na potrzeby wpisu) trafił do mnie w sierpniu rok temu, z polecenia. Nie był do końca przekonany czy w jego przypadku da się coś zrobić. Wszak – od 2 lat cieszył się swobodnym życiem bez kredytu po całkowitej spłacie. Ktoś jednak podpowiedział mu, abym postarał się mu pomóc. Błyskawicznie złożyliśmy pozew w sądzie i równie błyskawicznie uzyskaliśmy upragnione zwycięstwo.
Sąd Okręgowy w Gdańsku, wyrokiem z dnia 15 września 2022 r. (niecały rok od wniesienia pozwu!) w sprawie XV C 2436/21 zasądził na jego rzecz od Banku kwoty 159 339,33 zł (słownie: sto pięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta trzydzieści dziewięć złotych 33/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od wskazanej wyżej kwoty od dnia 1 września 2021 r. do dnia zapłaty.
To proste. Spłacony w całkowicie kredyt nie jest przeszkodą do dochodzenia roszczeń. Czemu tak jest?
Wykonanie zobowiązania nie sprawia, że umowę należy uznać za ważną i wykonaną. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, jak również z orzecznictwa sądów powszechnych wynika, że kwestię abuzywności sąd powinien badać na moment zawierania umowy kredytu. Czytaj – żadne następcze zmienianie umowy, a nawet jej wykonanie nie ma znaczenia dla faktu stosowania przez bank niedozwolonych postanowień. Kwestia wykonania zobowiązania nie ma żadnego znaczenia dla ewentualnej nieważności umowy lub stwierdzenia bezskuteczności jej poszczególnych zapisów (co następuje przy tzw. odfrankowieniu).
Odpowiedź na pytanie czego mogę żądać przy spłaconym kredycie frankowym również jest prosta. Zasadniczo opcje są dwie i obie są co do zasady poprawne.
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16.02.2021 r. III CZP 11/20 kredytobiorca ma prawo domagać się zwrotu wszystkich wpłaconych rat (teoria dwóch kondykcji). Dzieje się tak z uwagi na fakt, że umowa kredytu jest nieważna. Skoro jest nieważna to strony mogą żądać zwrotu wszystkich świadczeń. Uwaga: oznacza to również, że i bank może żądać zwrotu wszystkich świadczeń tj. całego wypłaconego Ci kredytu. Jednakże wyłącznie w wysokości kapitału oddanego Tobie do dyspozycji. W mojej ocenie również bez wynagrodzenia za korzystanie z kapitału! Przykład (losowe założenia) : jeżeli kwota kredytu z umowy to 300.000 PLN (indeksowane) i jeżeli przez cały okres umowy wpłaciłeś bankowi (nieważne czy na kapitał czy na odsetki) 500.000 PLN to możesz domagać się zwrotu dokładnie 500.000 PLN.
Druga opcja to pozwanie banku wyłącznie o zwrot „nadpłaconej” ponad Tobie oddany kapitał kwoty. Przykład. Jeżeli wziąłeś kredyt na 300.000 zł, spłaciłeś do tej pory bankowi 700.000 zł to w tej opcji żądasz od banku zwrotu kwoty 400.000 zł. Czemu tylko tyle a nie 700.000? Aby nie narazić się na zarzut zatrzymania, potrącenia. Więcej o tych instytucjach tłumaczę podczas indywidualnej rozmowy z kredytobiorcą
Bardzo często spotykam się właśnie z takim pytaniem. Czy muszę wybrać kancelarię frankową z miejsca swojego zamieszkania? Kredytobiorcy kontaktują się ze mną, aby porozmawiać (do czego bardzo mocno zachęcam – rozmowa nic nie kosztuje). „Mam spłacony kredyt frankowy, chcę działać, ale pana kancelaria jest tak daleko…”
Spieszę z odpowiedzią na powyższe pytanie. Aktualnie – odległość nie ma najmniejszego znaczenia. Jako adwokat od spraw frankowych lwią część swoich spraw prowadzę z klientami w różnych zakątkach Polski (Wrocław, Warszawa, Zachodniopomorskie, Łódź, Kraków). Kontakt z klientem odbywa się ze mną osobiście (nie dzwoni ktoś kto nie ma pojęcia o prawie, ani żaden z moich pracowników mojej kancelarii). Najczęściej jest to po prostu rozmowa telefoniczna (tel. 515 616 665), czasem Meet, Skype, Zoom lub po prostu mail (biuro@kancelariamw.pl).
Obecnie każdy kredytobiorca ma prawo pozwać bank przed miejsce swojego zamieszkania. Rozprawy najczęściej odbywają się zdalnie. Sądy bardzo chętnie korzystają z aktualnych dobrodziejstw cyfryzacji. Rozprawy zdalne występują w zdecydowanej większości spraw, które prowadzę. Tym sposobem minimalizując koszty i poświęcony czas mogę ze swojego biura, a nawet domu uczestniczyć w rozprawie w każdym zakątku Polski.
Wiedząc, że spłacony kredyt frankowy nie stanowi, co do zasady, przeszkody do dochodzenia roszczeń moi klienci zadają od razu inne pytanie. „Ile mam czasu na rozpoczęcie sądowej batalii? Czy to nie jest już przedawnione? ”
Spokojnie. Przedawnienie będzie liczone od momentu (conajmniej) kiedy kredytobiorca powziął wiadomość o istnieniu w umowie klauzul niedozwolonych. Najczęściej termin ten kojarzony jest z wizytą w kancelarii prawnej u prawnika, który stwierdza istnienie istnienie niedozwolonych postanowień. Sądy jednak często ten termin wiążą z poinformowaniem kredytobiorców na rozprawie o skutkach nieważności umowy. Dzieje się to podczas rozprawy frankowej.
Aby nie być gołosłownym polecam zapoznać się z dwoma artykułami, w których opisywałem korzystny dla frankowiczów wyrok TSUE C‑82/21 oraz uzasadnienie wspomnianego już wcześniej orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 16.02.2021 r. III CZP 11/20.
Wyroki w sprawach gdzie całkowicie został spłacony kredyt frankowy to nierzadkość. Najlepiej trafia do mnie Wyrok SA w Warszawie z 23.10.2019 r., V ACa 567/18, LEX nr 2761603, gdzie Sąd w uzasadnieniu pięknie punktuje:
Przy ocenie samej ważności takiej umowy, możliwej do przeprowadzenia już w dniu jej podpisania oraz w późniejszym okresie, nie może więc mieć istotnego znaczenie to, w jaki sposób wskazana strona, w tym bank, korzysta z tego rodzaju klauzuli, zwykle zresztą reagując na konkretne uwarunkowania rynkowe oraz konkurencyjne. W prawnym znaczeniu nie może bowiem w ogóle dojść do wykonania nieważnej umowy, nawet jeżeli żadna ze stron nie powoływałaby się na jej wadę prawną tego rodzaju. Bez znaczenia w tym zakresie pozostaje także wypełnienie przez strony konkretnych obowiązków zapisanych w umowie, która nie prowadzi do ich powstania. Ustalenie nieważności takiej umowy jest możliwe w każdym też czasie i we wszelkich postępowaniach jej dotyczących, w tym przede wszystkim w sprawach o zasądzenie zwrotu nienależnego albo nadpłaconego świadczenia przez jedną ze stron, w tym przed kredytobiorcę, który wypłacił na rzecz banku wszystkie kwoty naliczone z zastosowaniem klauzuli indeksacyjnej opartej na zmienności kursu CHF określonego jednostronnie przez kredytodawcę przy obliczaniu obciążających konsumenta rat kapitałowo – odsetkowych, czyli w sposób sprzeczny z naturą (istotą) wszystkich stosunków obligacyjnych. Mało tego, zastosowanie takiego sposobu obliczania tych rat trudno jest na gruncie art. 69 ust. 1 Prawa bankowego uznać za zgodne z prawem oznaczenie kredytu podlegającego spłaceniu. Również z tego powodu można się więc dopatrzeć nieważności umowy, w której taka klauzula została zastosowana na potrzeby określenia głównego zobowiązania kredytobiorcy.
Moja kancelaria frankowa pomaga frankowiczom z całego kraju. Gdynia, Gdańsk to oczywiście główny obszar moich działań ale jeżeli jesteś z innej miejscowości to również chętnie pomogę. Pomoc frankowiczom to jedna głównych obszarów działań mojej działalności.
Gorąco zachęcam również do zapoznania się z innymi wpisami dotyczącymi kredytów frankowych:
Jeżeli zaczynasz z kolei dopiero swoją drogę z frankami zapoznaj się z wpisem: Kredyty frankowe
Kancelaria frankowa Gdynia, Gdańsk, Sopot, gdzie znajdziesz sporo wiedzy dotyczącej batalii sądowej z bankami.
Pozostając w temacie finansowym – jeśli potrzebujesz pomocy z usunięciem WIBOR z kredytu, odezwij się, a zaproponuje Ci możliwie jak najlepsze rozwiązanie.
Chciałbyś samodzielnie rozliczyć podatek od handlu walutami wirtualnymi w 2024, ale nie wiesz jak? Zapraszam…
Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest środkiem polegającym na odstąpieniu od skazania i ukarania sprawcy uznanego…
Jako adwokat od spraw gospodarczych często mam do czynienia z pytaniami dotyczącymi ciekawej instytucji jaką…
Odpowiedzialność członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - na czym polega?
Skarga pauliańska. Co to jest? Komu przysługuje? Jak się przed nią bronić?
Jak powszechnie wiadomo, skazani na odbycie bezwzględnej kary pozbawienia wolności odizolowani są od otaczającego świata…