Kontynuując serię “Adwokat Gdynia sprawy spadkowe – kompendium wiedzy” w dzisiejszym wpisie pochylę się nad tematem stwierdzenia nabycia spadku, czyli potwierdzeniem komu i w jakiej części będzie przypadał spadek po zmarłym.
Tym samym zapraszam do zapoznania się z pozostałymi artykułami w tematyce prawa spadkowego:
Spis treści
Czemu powinienem złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Stwierdzenie nabycia spadku,to nic innego jak potwierdzenie praw do spadku po zmarłym. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każdy kto ma interes w uzyskaniu omawianego stwierdzenia, jednakże czy każdy powinien to robić?
Postępowaniem o stwierdzenie nabycia spadku w szczególności powinny być zainteresowane osoby, którym zależy na uzyskaniu dokumentu poświadczającego stan prawny już od chwili otwarcia spadku, tak aby mogły swobodnie dysponować majątkiem po zmarłym.
Bez znaczenia czy stwierdzenie praw do spadku nastąpi postanowieniem sądu lub aktem poświadczenia dziedziczenia u notariusza, jeśli zmarły zostawił po sobie dobra majątkowe w postaci np. nieruchomości, aby móc w przyszłości je sprzedać, należy dysponować dokumentem, który potwierdzi prawa do zbycia mieszkania/domu/działki. Nawet jeśli brak jest zamiaru sprzedaży uzyskanej w spadku nieruchomości, warto przypomnieć, że zgodnie z Ustawą o księgach wieczystych i hipotece, istnieje obowiązek do zaktualizowania stanu prawnego i ujawnieniu swojego prawa w księdze wieczystej.
Co więcej, bez dokumentu poświadczającego prawa do spadku nie będzie możliwości wypłacenia środków pieniężnych z rachunku bankowego zmarłego – tuż po otrzymaniu przez bank informacji o śmierci spadkodawcy, bank natychmiast zablokuje zgromadzone tam środki, aby móc wypłacić je uprawnionym spadkobiercom.
Co powinien zawierać wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku jest pismem wszczynającym postępowanie, wobec czego powinien on odpowiadać specjalnym wymogom formalnym pisma procesowego. Co to oznacza? Niemniej tyle, że wniosek powinien zawierać:
1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowany (o tym, dokładniej w dalszym punkcie);
2) imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników (dodatkowo adres zamieszkania uczestników, a także numer PESEL – we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku osobą wszczynająca postępowanie jest ‘’wnioskodawca’’, z kolei pozostali zainteresowani występują jako ‘’uczestnicy’’);
3) oznaczenie rodzaju pisma;
4) osnowę wniosku lub oświadczenia;
5) w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;
6) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
7) wymienienie załączników (m.in. oryginał testamentu (o ile takowy został sporządzony), oryginał aktu zgonu itd.)
Ponadto wniosek o stwierdzenie nabycia spadku powinien zawierać żądanie stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym, wykazanie interesu prawnego wnioskującego, wymienienie wszystkich zainteresowanych w sprawie według jego wiedzy, a także umotywowanie wyboru właściwego sądu.
Co zrobić jak nie mogę ustalić danych uczestników postępowania?
W praktyce dość powszechna jest sytuacja, kiedy to Sąd w wyniku powziętych wątpliwości, wezwie wnioskodawcę do przedstawienia danych osobowych i adresów pozostałych członków rodziny. Problem pojawia się w momencie, kiedy wnioskodawca nie zna pozostałej rodziny lub nie może ustalić danych pozostałych uczestników.
Wówczas należałoby złożyć wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu – co oczywiście nie oznacza, że Sąd przystanie na żądanie.
W sytuacji, kiedy dysponujesz starym adresem uczestnika, istnieje możliwość zwrócenia się do Gminy o udzielenie informacji o osobie lub do Departamentu Centralnych Ewidencji Państwowych MSWiA celem uzyskania informacji o meldunku.
Do jakiego sądu złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Sądem właściwym miejscowo do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku jest sąd rejonowy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Jeśli jednak nie da się ustalić miejsca zamieszkania w Polsce, wówczas wniosek należy złożyć do sądu, w którego okręgu znajduje się majątkowe spadkowy lub jego część. Z kolei zgodnie z treścią art. 628 k.p.c. w braku jakiejkolwiek z powyżej wymienionych podstaw, wniosek składa się do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy.
Jaka jest opłata od wniosku?
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku podlega opłacie stałej w wysokości 100 zł oraz opłacie w wysokości 5 zł za wpis do Rejestru Spadkowego od spadkodawcy.
Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza - czy to możliwe?
Jak najbardziej notariusz może stwierdzić nabycie spadku – wówczas nie otrzymamy postanowienia (co miałoby miejsce w Sądzie), a akt poświadczenia dziedziczenia. Co najważniejsze, sporządzenie aktu poświadczenia przez notariusza możliwe jest jedynie w sprawach niespornych m.in. co do kręgu spadkobierców czy też ważności testamentu. Dlaczego? Bowiem notariusz w przeciwieństwie do Sądu nie jest kompetentny do rozstrzygania jakichkolwiek wątpliwości z tym związanych.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku wzór z omówieniem
Poniżej przedstawiam wzór
miejscowość, dnia….…..2023 r.
Sąd Rejonowy w ….…Wydział Cywilny(musisz podać nazwę oraz adres sądu, który rozpoznawać będzie wniosek)Wnioskodawca: Dane osoby składającej wniosek(Imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania)Uczestnicy postępowania: (PESEL, adres zamieszkania)Opłata od wniosku: 100 złWNIOSEKO STWIERDZENIE NABYCIA SPADKUDziałając w imieniu własny wnoszę o:UZASADNIENIE(W tym miejscu należy opisać, kiedy zmarł spadkobierca i gdzie zamieszkiwał przed śmiercią (umotywowanie wyboru właściwego sądu), kim dla spadkodawcy jest wnioskodawca oraz uczestnicy, poinformować o istnieniu/braku testamentu, a także czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne; przedstawić główne motywy/dowody uzasadniającej złożenie wniosku____________________________(Podpis odręczny i czytelny wnioskodawcy)Załączniki:(odpowiednie dokumenty wspomniane w uzasadnieniu; dowód uiszczenia opłaty od wniosku; właściwa ilość odpisów wraz załącznikami)
- Stwierdzenie, że spadek po zmarłej/ym (imię i nazwisko spadkodawcy) w … (miejscowość zgonu np. Gdynia) w dniu ….. (data śmierci), na podstawie ustawy nabyli: (tutaj należy wskazać imiona i nazwiska spadkobierców, a także część należną wyrażoną w ułamku),
- Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do wniosku ( tutaj należy wskazać dokumenty, a także na jaką okoliczność/fakt zostają powołane np. odpis skróconego aktu zgonu, na fakt zgonu spadkodawcy, odpis skróconego aktu urodzenia uczestników, celem ustalenia kręgu spadkobierców;
- dopuszczenia dowodu z zapewnienia spadkowego spadkobierców celem ustalenia kręgu spadkobierców.