Upadłość

Upadłość konsumencka – skutki dla małżonka

Upadłość konsumencka to specyficzne postępowanie dotyczące osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Celem jest umorzenie zobowiązań przy jednoczesnej likwidacji majątku. Wniosek możesz złożyć samodzielnie lub przez prawnika. Składając wniosek musisz być jednak świadom jednej rzeczy.

Postępowanie upadłościowe wywołuje skutki nie tylko w sferze majątkowej oraz prawnej upadłego. Często wnioskodawcy potrzebujący pomocy to osoby pozostające w związku małżeńskim we wspólności majątkowej. Upadłość konsumencka a skutki dla małżonka – to ważny temat. Powstaje bowiem problem związany z podziałem wspólnego dorobku i pojawiają się co najmniej dwa pytania, na które odpowiem poniżej.

Upadłość konsumencka a wspólność majątkowa

Upadłość konsumencka a wspólność majątkowa. Jakie niesie konsekwencje dla drugiego małżonka ogłoszenie upadłości konsumenckiej? Pytanie to do niedawna budziło wątpliwości wśród prawników. O skali problemu świadczy fakt, że w powyższym temacie musiał wypowiedzieć się Sąd Najwyższy i to w składzie aż 7 sędziów. Wyjaśniając: SN zwyczajowo orzeka w składzie 3-osobowym, „decyzje” wydane w powiększonym o 4 osoby składzie mają zaś moc zasady prawnej. Oznacza to mniej więcej tyle, że przy następnym sporze prawnym zawierającym ten problem Sąd Najwyższy, co do zasady powinien orzec dokładnie tak samo, jak brzmi treść uchwały „siódemkowej”. Taką moc ma właśnie orzeczenie z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie o sygnaturze III CZP 7/19 zapadłe w sprawie upadłości konsumenckiej.

Skład siedmiu sędziów przesądził o tym, że w przypadku wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości wobec os. fiz., która pozostawała we wspólności majątkowej, cały majątek wspólny wchodzi do masy upadłości. To oznacza, że nie ulegnie on podziałowi „po połowie” a likwidacji nie ulegnie tylko część majątku przypadająca na upadłego. Całość wspólnych składników majątkowych zostanie sprzedana w toku postępowania.

Od tej zasady są jednak wyjątki. Nie ulegną likwidacji przedmioty służące wyłącznie małżonkowi upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej lub zawodowej, choćby były objęte majątkową wspólnością. Dotyczy to jednak wyłącznie przedmiotów nabytych dawniej niż na dwa lata przez złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Upadłość konsumencka a inne skutki dla małżonka

Przede wszystkim, z dniem wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości, z mocy prawa, powstanie między małżonkami rozdzielność majątkowa. Oznacza to z grubsza tyle, że od tego momentu wynagrodzenie za pracę oraz wszelkie dochody małżonków będą stanowić ich własny majątek.

Kolejną rzeczą, o której nie można zapomnieć jest możliwość zgłoszenia wierzytelności przez drugiego małżonka. Wyżej pisałem, że cały majątek wspólny ulegnie likwidacji. Byłoby to nie fair wobec drugiego z małżonków gdyby pozostał on bez żadnych praw co do „jego” części majątku wspólnego. W zamian za objęcie likwidacją całego majątku wspólnego oraz za brak możliwości podziału tego majątku w toku postępowania upadłościowego, drugi z małżonków zyskuje prawo do zgłoszenia wierzytelności pieniężnej odpowiadającej wartości jego udziału w majątku wspólnym.

Drugi z małżonków nie zostaje zatem „na lodzie”, bez praw do majątku na który wspólnie pracował z wnioskodawcą. Co więcej, drugi z małżonków ma możliwość żądania ustalenia nierównych udziałów i zgłoszenia wierzytelności pieniężnej w wyższej wysokości. To jest jednak temat na inny wpis…Podobnie jak sytuacja małżonków pozostających w ustroju rozdzielności majątkowej lub byłych małżonków.

Upadłość konsumencka skutki dla małżonka - podsumowanie

Decydując się na krok do tzw. oddłużenia nie można zapomnieć o drugim małżonku, z którym pozostajesz we wspólności majątkowej. Często warto wcześniej przemyśleć dokładnie sytuację lub zasięgnąć porady. Gdybyś potrzebował pomocy prawnika w temacie upadłości konsumenckiej jestem do dyspozycji zarówno pod telefonem, jak również stacjonarnie w biurze w mieście Gdynia lub Kutno.

Maciej